Darb-ı Sak

Kaleleri severim, biraz da içimi burkarlar. Korunmak için yapılıp ilk yıkılan yerler oldukları için belki de… 📍 Amanos dağları pek geçit vermez ancak binbir bitkiyle bezelidir. İşte bir tarafında bu dağlar bir tarafında bereketli Amik Ovası’nın olduğu yerde MÖ 333 yılında, Pers Kralı Darius, Büyük İskender’e karşı İssos Savaşı’ndan önce karargâh kurmuş. Bölge İskender’le birlikte gelişmiş, Helenistik dönem izlerinden dolayı Hatay Kırıkhan’da bulunan Darb-ı Sak Kalesi de bu dönemde yapılmış olma ihtimali yüksek. 📍 Derb ya da Darb (El-Darb) Arapça geçit, yol anlamındadır. Sak ise dağ eteği, vadiye bitişik kısım, yamaç anlamına gelmektedir. Buna göre Darb-ı Sak, dağ eteğinden geçen ya da dağ eteğindeki, yamaçtaki yol anlamına gelir. 📍 Kalenin uzun ve heyecanlı bir geçmişi var. Bizans’tan Haçlılara, Selahaddin Eyyubi’den Gündüzoğulları’na, Osmanlı’ya müthiş hikayeler barındırıyor duvarlarında. Ya da barındırıyordu diyelim, 1980-1983 yılları arasında Hatay Valiliği tarafından kısmi bakım çalışmaları yapılmış olsa da, esas restorasyon çalışmaları ve günümüz çevre düzenlemesi 2009-2013 yılları arasında yapılmıştı. Bu cümlede “güçlendirme” tanımı geçmiyor gördüğünüz gibi. 📍 Kalenin alt kısmında bulunan büyük mutasavvıf Bâyezid-i Bistâmî Türbesi de kaleden kopan taşlarla yıkıldı. Aynı yerde Reyhanlı doğumlu Mustafa Şevki Paşa’nın da türbesi de zarar gördü. Kültür Varlıkları’nın durumu hakkında yapılmaya başlanan araştırmalarda durumu anlayacağız. 📍 Biz Bâyezid-i Bistâmî’nin dediğine güvenelim: “Hakikat aramakla bulunmaz ancak bulanlar hep arayanlardır."