google-site-verification=PbL_5t5j-grNUlEnxPDPRb9h69cnQI7ks2lm5P-n88U
top of page

Yeşim taşı

Yazarın fotoğrafı: Ayse BayvasAyse Bayvas

Çin'de başka hiçbir taşa bu kadar değer verilmemiştir. Orta Krallık'ta yeşimtaşı, Batı'daki altın ve elmaslara benzer değerdedir. Bir Çin efsanesine göre büyük bir ejderha dünyaya tohumlar saçmış, bu tohumlar donduktan sonra yeşim taşı haline gelmiştir.

💚

En eski Çin sözlüğü yeşimtaşını “beş meziyete sahip taştaki güzellik” olarak tanımlar. Bunlar; anlayış, alçakgönüllülük, bilgelik, adalet ve cesarettir.

💚

Çin’de Han hanedanlığı sırasında zengin soylular, statü sembolü olarak küçük küçük yeşim taşlarının birleştirilmesiyle yapılan elbiselerle gömülürdü. Ayrıca yeşim taşının fiziksel çürümeyi engellediği sanılıyordu. Bu adet Orta Asya Türkleri’nde de vardı. Ölen insanların yanına yeşim taşından yapılmış mücevherler, nesneler konurdu. Aynı adet Orta Amerika ve Meksika’da büyük uygarlıklar kurmuş Mayalar ve İnkalar’da da var. Çünkü Güney ve Orta Amerika ülkeleri arasında Meksika ve Peru, yeşim taşı açısından oldukça zengindir.

💚

Yeşim taşı aslında fiziksel olarak benzer, kimyasal olarak farklı iki ayrı madde için de kullanılan ortak isim. Sadece Burma’da çıkarılan jadeit daha makbul ve pahalı olanı, ama Çin’in batısında çıkarılan nefrit çok daha eskilere dayanıyor.

💚

Sümerce'de yeşilin karşılığı olan 'sig' aynı dilde yağmur anlamında 'şeg' olarak karşımıza çıkar... Her iki kelime köken olarak yağmurun yeşilliği ortaya çıkarmasındaki fonksiyonel ilişkisinde olduğu gibi Türkçe'de de 'yeşil' sözcüğü 'yaşıl' dan yani yağmurun oluşturduğu 'yaş' tan diğer bir deyişle 'yaşarmak, yeşermek'ten gelir... Su ile yeşermek ilişkisinin en bariz örneği olan ve MÖ 3000’lerde Çin'de 'yu' olarak adlandırılan yeşim taşının İngilizce 'jade' olarak yazılışı ve okunuşu muhtemelen Türk mitolojisinde yeşil-yağmur ilişkisi dolayısıyla yağmur yağdıran taş olarak bilinen 'yada' taşı yani yeşim taşının önceki adı olarak aynı kökten gelir.

💚

İspanyol kaşiflerin Orta Amerika yerlilerini, yeşim taşları yan yana tutarak, hastalıkları iyileştirebileceğine inandıkları için 'Piedra de Ijada' yani İspanyol deyişiyle 'yan ağrı taş' anlamına gelen kelimeden üretildiği yazılsa da yeşim taşının tarih boyunca yağmurun toprak ile buluşması olarak algılandığı gayet açık...

💚

Yeşim taşının bir diğer çeşidi olan 'nefrit' ise Grekçe 'böbrek' anlamındadır ki bu da antik çağlardan bu yana yeşim taşının böbrekleri temizleyebilen özellikte bir taş olduğuna inanılmasından gelir.

119 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör
Hayat

Hayat

Eiffel

Eiffel

Amadeus

Amadeus

Comments


bottom of page