Demokrasi
- Ayse Bayvas
- 15 Eyl
- 1 dakikada okunur
Eski Yunancadaki ‘demos’ (halk) ve ‘kratos’ (otorite) sözcüklerinin birleşiminden oluşan “demokrasi” halkın kendi kendini yönetmesi anlamına gelir.
⚖️
Antropolojik çalışmalar, demokrasinin tarih öncesi çağlardan beri kullanıldığını ve muhtelif topluluklar tarafından uygulandığını ortaya koyuyor. Bugün anladığımız şekliyle de demokrasinin başlangıcı Eski Yunan’daki şehir devletleri diyebiliriz. MÖ 4. ve 5. yüzyıllarda özellikle Atina’da yaşanan ‘doğrudan demokrasi’ deneyimi demokrasi tarihinin de başlangıcı kabul edilir.
⛓️💥
Eski Roma’da ise durum değişir, gerek cumhuriyet gerekse İmparatorluk döneminde devlet, Roma’yı ve dünyayı yönettiği kabul edilen Roma Halk Senatosu’nca temsil edilmiş, bu temsilin dolayısıyla Roma demokrasisinin özünü ise aristokrasi rejimi oluşturmuştur.
🗳️
Orta Çağ’ın uzun soluklu tarihinde önce toprak sahipliğine dayalı bir yönetim biçimiolan feodalizm ile karşılaşırız. 16. ve 17. yüzyıllarda tasfiye edilerekmutlak/merkezi krallıklar kurulurken pek çok da bağımsız cumhuriyetler ortaya çıkmıştır. Gelgelelim bunlar oligarşik niteliktedir.
📣
Gene de bu dönemde meydana gelen siyasal, ekonomik ve toplumsal gelişmeler, sonraki yüzyıllarda ortaya çıkacak klasik batı demokrasisinin temellerini oluşturmuştur. Önce merkezi devletler, sonra ulus devletler ortaya çıkmış, 1789 Fransız İhtilali ise modern demokrasi tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri olmuştur.
👍
🔺
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2007 yılında demokrasinin ilkelerini teşvik etmek ve desteklemek amacıyla 15 Eylül’ü Uluslararası Demokrasi Günü olarak ilan etti. Yapılan araştırmalara göre 97 ülkeden sadece yüzde 22’si yüksek seviyede demokratik değerlere sahip. Günümüzdeki demokrasilerin yüzde 72’si 1975’ten sonra ortaya çıktı. Devlet olarak vatandaşlarına sağladığı imkanlardan dolayı dünyada en demokratik ülke ise Norveç kabul ediliyor.
Yorumlar