google-site-verification=PbL_5t5j-grNUlEnxPDPRb9h69cnQI7ks2lm5P-n88U
top of page
Yazarın fotoğrafıAyse Bayvas

Yelpaze 1

Bizim buralarda sıcaklar mevsim normallerinin üzerinde. En kıymetli aksesuarım, yelpazem ortaya çıktı. 🌈

Yelpazenin Eski Mısır’dan başlayan bir süreç içinde, 4000 yıl öncesine varan bir tarihi var. Buluntulardan Eski Mısır’da yelpazenin önemli bir aksesuar olduğu ve dini törenlerin seremonilerinde kullanıldığını anlıyoruz. 🌈

Çin’de, İbraniler’de, Antik Yunan’da, Etrüsk ve Roma medeniyetlerinde, serinletme işlevinin yanı sıra, sosyal yaşamın dini seremonilerde yer alan kutsal bir aksesuar olmuş. Çin felsefesinde ve edebiyatında, doğayı betimlediği gibi efsanevi-tarihi karakterlerle de ilişkilendirilen yelpaze, tüm düşünce ekollerini temsil eden ilke ve terimleri de kapsayacak şekilde zaman zaman kaligrafik motiflerle de süslenmiş.

🌈

Dördüncü yüzyılda yelpaze, Bizans kilisesinde “flabellum” tipiyle önemli bir dinsel obje olarak görülüyor. Bugün de Vatikan’ın simgelerinden biri...

🌈

Bugün anladığımız şekliyle, açılıp kapanabilen tiplerinin ilk kez 670’li yıllarda, yelpaze fikrini Çinlilerden alan Japonlar tarafından tasarımlandığı düşünülüyor. Bir yarasanın açılan ve kapanan kanatlarından ilham alındığı düşünülen bu tasarımın, yelpazenin gelişimini çok etkilediği ve bilinen özellikleri dışında, günlük yaşamda tamamlayıcı bir sosyal unsura dönüştüğü düşünülmekte.

🌈

Özellikle 16. yüzyılda, Hindistan, Çin ve Japonya ile ticaret yapan Portekizli tacirlerin getirdikleri örnekler sayesinde, batı dünyası da açılan ve katlanan yelpazelerle tanışmış ve kısa zamanda soylu kadınların vazgeçilmezi haline gelmiş. Zarafetin de dışa vurum şekli olmuş.

🌈

Bugün Avrupa müzelerinde sergilenen resimlerde izlerini sıkça görebileceğimiz yelpaze kullanımı, artan bir hızla gelişmiş ve tüm sosyal katmanlar tarafından benimsenmiş. Paris yelpaze yapımının da kullanımın da merkezi olmuş ve Avrupa’nın çok yerinde yelpaze üreticileri özel meslek birlikleri içinde örgütlenmeye başlamışlar.

🌈

Konu çok uzun ama şu ana kadar anladığınız üzere yelpaze tasarımıyla, özel ustalarıyla, malzeme kullanımıyla, saraydan halka her kesimin o gün bugün kullanmasıyla kültür tarihinin en kıymetli ve ilginç öğelerinden biri.

🌈

Üstelik yalnızca dişilik değil, mevki sembolüdür ve kötü ruhları savuşturduğuna inanılır. Haydi, çıkarın ortaya sizinkileri de...

.

.




5 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page