İncelikler
- Ayse Bayvas
- 23 Haz
- 1 dakikada okunur
Mesleğim gereği estetikten yoksun her şey beni rahatsız ediyor. Özellikle yapılara baktığımda hep o eski incelikleri arıyorum. Çünkü biliyorum ki yaşamı güzelleştirmek her zaman mümkündür.
📍
Dünyanın pek çok yerinde olduğu gibi Anadolu’da da bir dünyadan bir dünyaya geçiş noktası kabul edilen kapılara özen gösterilmiş, özellikle kapı tokmaklarına önem verilmiştir.
📍
Onlar sadece ziyaretçinin geldiğini bildiren ya da çekerek kapatmaya yarayan unsurlar değil, estetik ve sembolik öğelerdir.
📍
Tek parçadan oluşan tokmak, köçek adı verilen bağlantı halkası ile kapıya takılır. Tokmağın altında ayna dediğimiz süsler bulunur. Yuvarlak bir halka aynasının ortasına çakılan halkalara şakşak, şıkkıdı, şıkkırık veya çekecek de denilmektedir. Ev halkının kapıyı açmadan kimin geldiğini anlaması mümkündür. Kapıdan büyük tokmağın sesi geliyorsa, gelen misafir erkek, küçük tokmağın sesi geliyorsa gelen misafir kadındır. Bu inceliklerle sürer günlük yaşam.
📍
Kapı tokmaklarının her biri değişik biçimlerdedir. Hiçbiri rastlantı olmayıp insanların inanışları ve töreleri doğrultusunda gelişmiştir.
📍
Tokmaklar üzerindeki motiflerin de anlamları vardır. Örneğin lamba motifli bir kapı tokmağı evin ocağı sönmesin hayat daim olsun anlamını taşır. Akrep ya da yılan gibi motifler Şaman kültüründen olup genellikle anahtar delikleri çevresindedir ve bu motifteki kilide anahtar sokulunca şeytanın o eve giremeyeceğine inanılır.
📍
@demircioglukemaliye Kemaliye’de kuşaklardır bu kapı tokmaklarını elle döverek yapıp kültürdeki yerini korumaya çalışıyor, özenle anlatarak...
📍
Daha fazlası @1001istanbul organizasyonuyla 1-5 Ekim 2025 tarihlerinde yapacağımız Yukarı Fırat gezisinde. Bilgi için lütfen bizimle iletişime geçin.
#kemaliye #eğin #kemaliyeeğin #kapıtokmakları #semboller #kemaliyeunescoyolunda #kemaliyeyikeşfet #sanattarihi #mimarlıktarihi #kültürtarihi #aysebayvasileonlinedersler #aysebayvasileonlineatölye #1001istanbul







Yorumlar