Bilenler bilir, sanat tarihinde sevmediğim, anlatmaktan keyif almadığım bir tek sanatçı bile yoktur. Ama Michelangelo benim için her şeyin başıdır ve gene benim için sadece ondan öncesi ve sonrası vardır. Miladımdır, odağımdır. Bugün onun doğum günü, layıkıyla kutlamak isterim. Dilim döndüğünce...
🌟🌟🌟
Heykelcidir, ressamdır, mimardır, şehir plancısıdır, tasarımcıdır, şairdir ve hepsinde ustadır. Bir sanatçı olarak tarihe iz bırakmak öylesi kolay bir iş değildir. Öncelikle Michelangelo’nun, çağının önünde bir kimlik olduğunu kabul etmeliyiz. Onun sanatında değişimi sağlayan, onun değişik ruh yapısıdır. Ama tek başına Rönesans’ın özetidir.
🌟🌟🌟
Resim, aslında istediği sanat dalı değildi. “Resim heykele yaklaştıkça önem kazanır ve heykel resme yaklaştıkça kötüleşir” derdi. Ona göre heykel güneş, resim ise aydı. “Heykel, taş veya mermer bloğun içinde mevcuttur, yapılacak şey sadece fazlalıkları yontmaktır” diyordu. Ama bu düşünce onun Sistine Şapeli’ndeki tek kişilik gösterisini etkilemedi.
🌟🌟🌟
Şiire duyduğu sevgi her zaman çok kuvvetli oldu. Yaşamı boyunca üç yüzün üzerinde sone ve şiir yazdı. Dizeleri, hayran olduğu Platon, Dante ve Petrarca’nın sözlerinin yeniden işlenmiş haliydi. Aşk, ölüm ve tükenmişlik üzerine yazdığı şiirlerin yanı sıra 460’ın üzerinde mektubu günümüze kalmıştır.
🌟🌟🌟
Michelangelo, kendisini en iyi heykelle ifade ediyordu. Heykelde malzemeye can vermek, taşı aşmak, insana dönük sonsuz duygu ve heyecanları haykırmak ve duyurmak onun için en elverişli sanat yolu olmuştur. Ruh ve beden birlikteliği onun heykellerinde yer almaz. Bu tutumuyla o antik heykeltıraşlığa veya Rönesans öncesi yer alan Gotik heykeltıraşlığına ciddi bir başkaldırıdır. Sakinlikte heyecanı, heyecanda da sakinliği verebilmek her sanatçıya nasip olabilecek bir şey değildir.
🌟🌟🌟
Michelangelo’nun resimleri de heykelleri gibidir. Yapıtlarında insan, ağaç, vb. her ne olursa olsun, fizik güzelliği söz konusu değildir. Enerji, canlılık, kitle ve biçim önemlidir sanatçıda. Onda 16. yüzyılın sanat anlayışında iyice olgunlaşan sakinlik ve huzur, yerini huzursuzluk başta olmak üzere, heybet, güç ve anıtsallığa bırakmıştır. Sanatçının iç dünyaya dönük bu soyut diyebileceğimiz anlatımı, Barok Çağ’ın özellikleri olacak ve Barok onda temellenecektir.
🌟🌟🌟
Vasari’nin aktarımıyla Michelangelo gönülsüz bir modeldi. Başka ressamlar tarafından yapılmış portrelerinde dalgın hatta hüzünlü bir insan olarak görülür.
🌟🌟🌟
Bugün Uffizi’nin avlusunda bulunan 28 Floransalının heykelinden biri olarak Michelangelo’nun heykeli görülebilir.
🌟🌟🌟
Görseller:
Michelangelo, Daniele da Volterra, c. 1544, Met Museum, NY
🌟🌟🌟
Michelangelo, Emilio Santarelli, c. 1845-50, Uffizi Museum, Florence
留言