Vânîköy Camii

Eskiden Vânîköyü’ne “Papaz Korusu” derlermiş. Yazları Kandilli Sarayı’nda oturmayı seven IV. Mehmet, civardaki Papaz Korusu’nu sohbetinden pek hazzettiği şeyhi Vanlı Mehmet Efendi’ye bağışlamıştı. Mehmet Efendi köyde kendisi için bir sahil sarayı ve bu arada bir de cami yaptırmıştı. Caminin yanında ayrıca bir de medrese vardı. Ancak ne yazık ki hiçbir kalıntı mevcut değil.

📍

Huzur dersleri veren Mehmet Efendi, halk arasında da vaazları ile tanınırdı. Mehmet Efendi, sarayda etkili bir nüfuza sahipti. Mevlevilerin semailerini ve Halvetilerin tahta tepmelerini yasaklatmış, Babaeski’deki Bektaşi tekkesini de yıktırmıştı. 1670 yılında İslâm memleketlerinde şarap satılmaması hakkında da bir irade çıkartmıştı. Kara Mustafa Paşa Viyana seferinde Vanlı Mehmet Efendi’yi ordu şeyhi tayin ettirdi. Daha sonra devran döndü, Beç Kalesi yenilgisinden sonra Vânî Efendi, Bursa civarındaki Kestel’de bulunan çiftliğine sürüldü, orada vefat etti.

📍

Halk derin sofuluğuna ve kerametine inanmıştı. Ölümünden sonra mezarından bir seki taşının Kestel’den kalkarak Vânîköyü’ndeki camiinin önüne düştüğü çıkarılan efsaneler arasındaydı.

📍

Cami, çeşitli dönemlerde yapılan asılsız onarımlarla kimliği bozlulsa da Boğaziçi’nin en güzel yapılarından biridir (biriydi). Ahşap direklerle süslü cephe kısmı ve geniş ölçülü, ferah bir yapıydı. II. Mustafa camiye kendi eliyle yazdığı bir levha vermiş, I. Mahmut da camiye bir mahfel kısmı eklettirmişti.

📍

Yandı gitti, kül oldu.