On altıncı yüzyıl Avrupa resminin en olağandışı olayı, El Greco’nun, doğduğu ülkedeki katı Bizans üslubunu, Venedik’teki çalışmaları sırasında aldığı etkilerle ve daha sonra yurt olarak benimsediği İspanya’nın Orta Çağ gelenekleriyle birleştirmesidir.
🎨
Asıl adı Dominikos Theotokopulos olan El Greco, eğitimini bir manastırda, ikona yapımı üzerine aldı. Daha sonra geldiği Venedik’te Tiziano onun yol göstericisi oldu. Tiziano’nun atölyesinde, sonradan bütün eserlerinde kalıcı bir unsur olan renk parlaklığını geliştirdi. Tintoretto’dan da etkilenmiş, cesaretle yaptığı perspektif kısaltmalarından aldığı zevki, figürlerin ve figür gruplarının karmaşık hareketlerini, uzatılmış oranları ve güçlü açık-koyu efektini de onun Maniyerist üslubundan almıştı.
🎨
Bildiğiniz hiç bir dönemdaşına benzemez. Kompozisyonlarında figürlerin oranları abartmalı şekilde uzundur mesela. Çizgiler, konturlar kıvrılır, bükülür; renkler kural dışı değişiktir. Grinin maviye çalan tonlarını öncelikle kullanılmıştır. Kırmızı, mavi ve sarı renkler yerel renkler halindedir.
🎨
1614 yılında bugün ölen El Greco kendi zamanında pek fazla takdir görmeyen tipik Ekspresyonist tarzda resimler yaptı. 20. yüzyılın başlarında yeniden keşfedilen El Greco bugün Ekspresyonizm ve Kübizm akımlarının ilk başlatıcısı olarak kabul ediliyor ve biz teamüllere uyarak onu Rönesans’ın sonu sanatçısı olarak ele alsak da resim sanatı uzmanlarına göre bilinen hiçbir sanat okulu içerisinde yer almıyor.
🎨
1. Diriliş, 275x127 cm, El Greco, 1597-1604, Museo del Prado, Madrid
2. Toledo Şehri, 121,3x108,6 cm, El Greco, 1596-1600, Metropolitan Museum of Art, New York City
3. Yedinci Mührün Açılışı, 224,8x199,4 cm, El Greco, 1608-1614, The Metropolitan Museum of Art, New York City
Comments